Bir Yılan Hikâyesi

Daha önce de üzerine yazdığım bir konuyu yeniden deşmem gerekiyor. Beni kişisel olarak yakından ilgilendiren bir konu bu, çünkü Milli Eğitim Bakanlığı'nın 'Karşılaştırmalı Edebiyat' bölümlerinden mezun olanlara İngilizce öğretmenliği yaptırmama kararlığı ile ilgili.
Türkiye varlığını bildiğim iki 'Karşılaştırmalı Edebiyat' bölümünden birinin başkanı olduğum için böyle bir karar doğal olarak beni de çok yakından ilgilendiriyor.
Konu, özetlersek, şöyle. Yabancı dil ve edebiyat öğreten bölümler; ek bir eğitim kursundan geçerek, bildikleri bu dillerin öğretmeni olabiliyorlar. Bizim bölümün öğrencileri öğretmen olamadıkları gibi bu kursa da kabul edilmiyorlar.
Niçin? Bölümün adı 'İngiliz Edebiyatı' değil de, 'Karşılaştırmalı Edebiyat' olduğu için. Başka bir neden görmüyorum ve bir açıklayan da çıkmadı.
Oysa biz bu bölüme öğrencilerimizi yabancı dil, yani İngilizce puanlarına göre alıyoruz, dört yıllık eğitimi İngilizce-Türkçe, herhangi bir İngiliz, Amerikan vb. bölümü kadar İngilizceyle yürütüyoruz. Ödevler, sınavlar İngilizce yazılıyor ve bütün bunlardan sonra 'Karşılaştırmalı Edebiyat' mezunları yabancı dil öğretmeni olamıyor.
Bunu bir süre önce gene yazmışken sonra arkasını getirmememin nedeni şuydu: yazı yayımlandıktan sonra bakanlıktan bir görevli telefonla aradı ve bu sorunu çözmek üzere bir çalışma yapıldığını söyledi. Bundan kısa bir süre sonra da Eğitim Bakanı ile görüşen ortak bir tanıdığımız aynı mealde bir söz duyduğunu bana aktardı.
Bu arada o çalışma yapılamadı mı, bitirilemedi mi, ne olduysa, herhangi bir sonuç çıkmadı. Arada bazı öğrencilerimizin dilekçe yazdıklarını da biliyorum. Sonunda bölümümüzden profesör Nazan Tukin, ne olduğuna dair bilgi sordu ve bir cevap aldık.
Gerçek anlamda 'cevap' denilecek bir şey değil, ama imzalı bir resmi yazı. 'Prensipler ve Eğitim Sistemi Dairesi Başkanı' sıfatıyla Niyazi Yavuz'dan geliyor. 'Bürokratik yazışma' dediğimiz şeyin, yazıyı alanın hiçbir şey anlamamasını garanti altına alan yöntemi ve kuralları gözetilmiş. Başta birtakım 'belge'lere atıfta bulunuluyor: "26/09/2005 tarih ve B. 08. 0. TTK. 0. 01.02.04/10189 sayılı yazı" gibi, yazı elinizde olmadıkça en olduğunu anlamanız imkânsız bir şeyler, herhalde kararlar falan, ama ne? Meçhul!
Ondan sonra daha aydınlatıcı açıklamalara geçiliyor. Öğreniyoruz ki: "Bakanlığımıza bağlı eğitim kurumlarına öğretmen olarak atanacakların atamalarına esas olan alanlar ile mezun oldukları yükseköğretim programları ve aylık karşılığı okutacakları derslere ilişkin Esaslar ve eki Çizelge ilgi (c) kurul Kararı ile belirlenmiştir."
"Bu karar, Bakanlığımızca üniversitelerin ve ilgili kurumların görüşü ile üniversiteler ve eğitim sistemindeki gelişmeler dikkate alınarak düzenlenmiştir."
Yani, gerekli her şey var, yapılmış, gerekli herkese danışılmış. Bu böyle olsa, üniversitelerde 'Karşılaştırmalı Edebiyat'ın ne olduğunu bilen birilerine de bir şeyler danışılmalıydı, ama bundan hiç haberim yok.
Sonuç şöyle geliyor:
"Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı'na yazılan ilgi (d) ve (e) yazılarda da belirtildiği gibi, Yabancı Dil (İngilizce, Almanca, Fransızca) öğretmenliği için başvuru hakkı bulunan yükseköğretim kurumları mezunlarınca bu alandaki öğretmen ihtiyacı karşılanabildiğinden Fen-Edebiyat Fakültesi Karşılaştırmalı Edebiyat Bölümü'nün İngilizce öğretmenliğine kaynak oluşturan bölümler arasına alınması uygun bulumamaktadır."
Bu sonuçtan da iki şey öğrenmiş bulunuyoruz: 1) Var olan kurumların mezunları bu işi yapmaya yetiyor ve yabancı dil öğretmeni ihtiyacımız yok; a) Bunun için, Karşılaştırmalı Edebiyat öğrencilerinin yabancı dil öğretmeni olması gerekmez, olmaları uygun değildir.
'İhtiyaç' bulunmadığını işitmek sevindirici olabilir de bu alanda yıllardır çalışan biri olarak bana hiç de böyle görünmediğini söyleyeyim. Ama bu mektubun analizine yarın devam edeceğim.

Murat Belge
02/09/2006

Radikal arşivinden