Bir Meslek Olarak Karşılaştırmalı Edebiyat
Karşılaştırmalı Edebiyat yurtdışında oldukça gözde bir bölüm ve “meslek” iken,Türkiye’de bölümü okuyanlar ve öğretim üyelerinin oluşturduğu akademik çevre dışında hemen hemen hiç bilinmemesi, ilk duyulduğunda diğer Dil ve Edebiyat bölümleriyle karıştırılması, bu alana gönül verenler adına oldukça üzücü ve sıkıntılı bir durumdur.
"Komparatist" olarak da bilinen, Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimcisi, iki veya daha fazla farklı dil, kültür ya da ulusun edebiyatları ile ilgilenen bir eleştiri bilimcisidir. Aynı zamanda içerisinde metin olan ya da bir metinle ilişkisi bulunan diğer pek çok sanat dalı ile de çalışma yapabilmektedir. deniyor tanımlanırken bir karşılaştırmalı edebiyatçıyı.
Dışardan biri sorduğunda mesleğiniz olarak ne söyleyeceğinizi, dört yıl boyunca aslında tam olarak kimse size söylemez. Bitmek bilmez, bazen şikayet bile edebileceğiniz bir “kültür mantarlığı” (ya da manyaklığı) halinde kendi çizginizi, ilgi alanlarınıza göre yine kendiniz çizersiniz. Bu anlamda oldukça özgür bir bölüm ve meslektir. Eleştiri kuramlarının ince zekasına ve birbirlerini yemesine hayran kalan ve bu alanda kalemi kuvvetli olan biri, eleştirmenlik yolunda ilerlemeyi seçerken; dilbilimi ve çeviri derslerinde etimolojiye olan ilgisi tavana vuran başka bir öğrenci dilbilimci ve çevirmen olmayı tercih edebilir. kendini geliştirenler ve şansı yaver gidenler basın-yayında kendilerine yer bularak kültür-sanat dergilerinde, gazetelerde editörlük yapabilirler.
"Karşılaştırmalı Edebiyat, Türkiye'de henüz keşfedilmemiş bir alan. Yapılan kimi çalışmalar bu alanın henüz alması gereken daha uzun bir yolun olduğunu ortaya koyuyor. Çünkü, 'mukayese' kavramı sadece iki kavram, iki metin arasındaki ilişkiden çok daha fazlasını ifade ediyor. O anlamda da mukayese öncelikle bir kültürel karşılaştırma alanı. Bugün Batı'da farklı disiplinlerin ele aldığı kimi araştırmalar, örneğin son dönemin bir hayli öne çıkardığı kimlik, aidiyet, benlik, bilinç, mekân, cinsellik türünden irdelemeler çok daha önceleri bu alanda başlatılmış araştırmaların bir uzantısı olarak gelişti. Son dönemlerde yeniden, başlangıçta da vurguladığım üzere, Karşılaştırmalı Edebiyat alanında üretiliyor."
Hasan Bülent Kahraman "Karşılaştırmalı Edebiyatın Kavşakları ve Türkiye Serüveni"
Yani,size ne olacağınızı doğrudan söylemez Karşılaştırmalı Edebiyat; araçları verir, seçimi size bırakır.
Sıfatının uzunluğuna bakmayın, öcü değildir hiç bir karşılaştırmalı edebiyatçı. Uluslararası arenada Nam-ı diğer “comparatist”. Türkiye sınırları içinde hem bir çok ünvan edinebiliriz, hem de aslında genel meslek kalıplarının hiçbirine ait değiliz. Ne sadece dil eğitmeniyiz, ne de salt bir çevirmen. Disiplinler ve metinlerarası denen iki olguya yıllarımızı veririz; ki bazen bir sosyolog bazen de sanat tarihiçisi gibi “ahkam” kesebilmemiz buradan gelir.
"Bir" (1) ile yetinemeyen, en az “iki” (2) diyendir karşılaştırmalı edebiyatçı. Ama edebiyatın sınırlarına takılı kalmadan, toplumları, onların tarihlerini ve kültürleri, ve bu bağlamda sosyolojik ve dilsel gelişimlerini harmanlaya harmanlaya çalışır. E onca yılın ardından, normal kalmasını beklemek fazlasıyla lüks olur.
Bu yüzden karşılaştırmalı edebiyatçı metamorfoz geçirmiş (Kafka’ya sevgilerle) bir "kültür mantarı”dır.
"Bugün için karşılaştırmalı edebiyatın kuramsal sınırlılığı olarak düşündüğüm içkin sorunun yanı sıra daha çok pratik uygulamaya yönelik bir sınırlılıktan söz etmek mümkün. Karşılaştırmalı edebiyatın böyle bir sorumluluğu taşıyıp taşımadığı ayrıca tartışılabilir ama yine de onu bugünün sıkışmışlığında bir olanak olarak görüyorsak konuda söyleyecek sözü, gösterecek yöntemleri olması gerektiğini de söyleyebiliriz."
Nihat Ateş- Karşılaştırmalı Edebiyatın Olanaklılıkları ve Sınırlılıkları
"Komparatist" olarak da bilinen, Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimcisi, iki veya daha fazla farklı dil, kültür ya da ulusun edebiyatları ile ilgilenen bir eleştiri bilimcisidir. Aynı zamanda içerisinde metin olan ya da bir metinle ilişkisi bulunan diğer pek çok sanat dalı ile de çalışma yapabilmektedir. deniyor tanımlanırken bir karşılaştırmalı edebiyatçıyı.
Dışardan biri sorduğunda mesleğiniz olarak ne söyleyeceğinizi, dört yıl boyunca aslında tam olarak kimse size söylemez. Bitmek bilmez, bazen şikayet bile edebileceğiniz bir “kültür mantarlığı” (ya da manyaklığı) halinde kendi çizginizi, ilgi alanlarınıza göre yine kendiniz çizersiniz. Bu anlamda oldukça özgür bir bölüm ve meslektir. Eleştiri kuramlarının ince zekasına ve birbirlerini yemesine hayran kalan ve bu alanda kalemi kuvvetli olan biri, eleştirmenlik yolunda ilerlemeyi seçerken; dilbilimi ve çeviri derslerinde etimolojiye olan ilgisi tavana vuran başka bir öğrenci dilbilimci ve çevirmen olmayı tercih edebilir. kendini geliştirenler ve şansı yaver gidenler basın-yayında kendilerine yer bularak kültür-sanat dergilerinde, gazetelerde editörlük yapabilirler.
"Karşılaştırmalı Edebiyat, Türkiye'de henüz keşfedilmemiş bir alan. Yapılan kimi çalışmalar bu alanın henüz alması gereken daha uzun bir yolun olduğunu ortaya koyuyor. Çünkü, 'mukayese' kavramı sadece iki kavram, iki metin arasındaki ilişkiden çok daha fazlasını ifade ediyor. O anlamda da mukayese öncelikle bir kültürel karşılaştırma alanı. Bugün Batı'da farklı disiplinlerin ele aldığı kimi araştırmalar, örneğin son dönemin bir hayli öne çıkardığı kimlik, aidiyet, benlik, bilinç, mekân, cinsellik türünden irdelemeler çok daha önceleri bu alanda başlatılmış araştırmaların bir uzantısı olarak gelişti. Son dönemlerde yeniden, başlangıçta da vurguladığım üzere, Karşılaştırmalı Edebiyat alanında üretiliyor."
Hasan Bülent Kahraman "Karşılaştırmalı Edebiyatın Kavşakları ve Türkiye Serüveni"
Yani,size ne olacağınızı doğrudan söylemez Karşılaştırmalı Edebiyat; araçları verir, seçimi size bırakır.
Sıfatının uzunluğuna bakmayın, öcü değildir hiç bir karşılaştırmalı edebiyatçı. Uluslararası arenada Nam-ı diğer “comparatist”. Türkiye sınırları içinde hem bir çok ünvan edinebiliriz, hem de aslında genel meslek kalıplarının hiçbirine ait değiliz. Ne sadece dil eğitmeniyiz, ne de salt bir çevirmen. Disiplinler ve metinlerarası denen iki olguya yıllarımızı veririz; ki bazen bir sosyolog bazen de sanat tarihiçisi gibi “ahkam” kesebilmemiz buradan gelir.
"Bir" (1) ile yetinemeyen, en az “iki” (2) diyendir karşılaştırmalı edebiyatçı. Ama edebiyatın sınırlarına takılı kalmadan, toplumları, onların tarihlerini ve kültürleri, ve bu bağlamda sosyolojik ve dilsel gelişimlerini harmanlaya harmanlaya çalışır. E onca yılın ardından, normal kalmasını beklemek fazlasıyla lüks olur.
Bu yüzden karşılaştırmalı edebiyatçı metamorfoz geçirmiş (Kafka’ya sevgilerle) bir "kültür mantarı”dır.
"Bugün için karşılaştırmalı edebiyatın kuramsal sınırlılığı olarak düşündüğüm içkin sorunun yanı sıra daha çok pratik uygulamaya yönelik bir sınırlılıktan söz etmek mümkün. Karşılaştırmalı edebiyatın böyle bir sorumluluğu taşıyıp taşımadığı ayrıca tartışılabilir ama yine de onu bugünün sıkışmışlığında bir olanak olarak görüyorsak konuda söyleyecek sözü, gösterecek yöntemleri olması gerektiğini de söyleyebiliriz."
Nihat Ateş- Karşılaştırmalı Edebiyatın Olanaklılıkları ve Sınırlılıkları
0 yorum:
Yorum Gönder